Published on

Dlaczego mam podwyższony cholesterol?

Dla osób zdrowych, nieobciążonych innymi chorobami, przyjmuje się obecnie, że maksymalne stężenie 'złego' cholesterolu (LDL) powinno wynosić 115 mg/dL. Niższych wartości chcemy u osób z większym ryzykiem sercowo-naczyniowym, czasem nawet do poziomu poniżej 40 mg/dL.

Skąd bierze się przekroczenie wartości docelowych, na które cierpi aż 60% Polaków?

Wyróżniamy hipercholesterolemię:

  • pierwotną
  • wtórną

Hipercholesterolemia pierwotna

Czyli taka 'sama z siebie'. Jest zwykle spowodowana:

  • Defektem genowym (jednego genu lub wielu genów),
  • Nieprawidłową dietą,
  • Czynnikami środowiskowymi (np. palenie papierosów).

Najczęstszą postacią hipercholesterolemii w ogóle jest postać wielogenowa. To znaczy, że genetycznie mamy skłonność do podwyższonego poziomu cholesterolu. Najczęściej ujawnia się pod wpływem niekorzystnego stylu życia. Zmiana stylu życia to pierwsza linia leczenia takiego stanu.

Hipercholesterolemia rodzinna

Hipercholesterolemia rodzinna, wynikająca z defektu pojedynczego genu, to rzadsza, bardzo ciężka postać choroby. Choruje na nią ok. 0,4% społeczeństwa i ok. 1% pacjentów z hipercholesterolemią.

W tej postaci obserwujemy bardzo wysokie stężenie cholesterolu LDL (rzędu 220 mg/dL), a także dodatkowe objawy. Należą do nich np. kępki żółte, czyli 'guzki' z cholesterolu w okolicach powiek, łokci, kolan i większe formy - żółtaki.

Kępki żółte
Źródło: https://jctl.pl/zabiegi-w-centrum/kepki-zolte/

Hipercholesterolemia wtórna

To stan, wynikający z innych chorób/stanów. Do przyczyn wtórnej hipercholesterolemii należą np:

  • Zespół nerczycowy,
  • Zespół Cushinga,
  • Stosowanie niektórych leków (np. sterydy, leki stosowane w zakażeniu HIV i wiele innych).
  • Niedoczynność tarczycy,
  • Niektóre choroby wątroby,
  • Jadłowstręt psychiczny.